İçsel Kung Fu - Xing Yi Quan

İçsel Kung Fu - Xing Yi Quan 形意拳

İçsel Kung Fu - Xing Yi Quan

İçsel Kung Fu: Hakiki Olan ve Olmayan

Önceki yazılarımda içsel Kung Fu’nun bazı temel özelliklerini teknik detaylarıyla açıklamaya çalıştım. Görmediyseniz "İçsel Kung Fu ve Dışsal Kung Fu" isimli makalemi incelemenizi öneririm. Burada ise, bu özellikler göz önünde bulundurulduğunda, hakiki içsel Kung Fu ile hakiki olmayanı ayırt etmek için örnekler vermek istiyorum.

İçsel Kung Fu’nun temel prensipleri tanınmadığında, aslında iyi olmayan veya içsel prensipleri eksik olan bir performans olağanüstü algılanabiliyor. Bunu sıklıkla görüyoruz. Bu da büyük yanılgıya sebep oluyor ve arayanların doğru kaynağa ulaşmasını zorlaştırıyor. Benim ana stilim Xing Yi Quan olsa da, şu anda dünyada içsel stiller arasından özellikle Tai Ji Quan (Tai Chi Chuan) popüler olduğundan, ve içsel stillerin temel prensipleri aynı olduğundan, Tai Ji Quan üzerinden örnek vermek istiyorum.

Daha önce geleneksel stillerden ayrı olarak, geleneksel stillerin bir çeşit kombinasyonu ve modifikasyonu ile ortaya çıkan, Modern Wushu olarak bilinen sistemden bahsetmiştim ("Çin Kung Fu'su ve Savaş Sanatlarına Genel Bakış"). Bu sistemi çalışanlarda sıklıkla gördüğümüz Tai Ji Quan uygulama şekli bu konu için iyi bir örnek oluşturuyor. Bunun için Modern Wushu turnuvalarında Tai Ji Quan kategorisinde şampiyonluk verilmiş olan bir örnek üzerinden geçmek istiyorum. Örnekteki kişiyi tanımıyorum ve kastım kişisel değil, sadece çok fazla görülen bir duruma örnek olarak göstermek istiyorum. Videosunu aşağıda görebilirsiniz. Ayrıca farklı bir açıdan gösteren, sonradan kaldırılan ikinci bir videodan da görüntü paylaşacağım.

Bu tarz bir uygulama, Modern Wushu standartlarına göre çok iyi olabilir. Bu standartlara göre çalıştığınızda bu dalda başarı elde edebilirsiniz. Yapmak istediğiniz bu ise bu kişisel bir tercih olabilir. Ancak bu uygulama şeklinin içsel Kung Fu olmadığını anlamak gerekiyor. Bilgi sahibi olmayan birine bu videolardaki hareketler çok etkileyici görünebilir, ancak içsel Kung Fu prensipleri açısından baktığımız zaman ciddi eksikler görmekteyiz. Belki biraz zor olacak ama bunu örneklerle açıklamaya çalışacağım.

Açılış hareketine baktığımızda, videoda 0.26’daki çöküşün dizden yapıldığını ve bu yüzden dizin parmak ucunu fazlasıyla geçtiğini görüyoruz. İçsel prensiplere göre çöküş kalça ekleminin içine doğru yapılır ve diz bu şekilde ileriye gitmez. Dizden yapılan çöküş ve dizin ileriye gitmesi yerle güçlü bir bağlantı kurulmasını engeller, bu da karşıdan gelen gücün etkili bir şekilde yere aktarılmasına ve saldırılarda yerden etkili bir şekilde güç almaya engel olur.

Tai Ji - Scene 1

Dizin ileriye gitmesi

Bağlantının dizde kopması aynı zamanda dönüşlerin de düzgün yapılamamasına sebep olacaktır. Normalde dönüşlerde diz hareket etmez, dönüş hareketinin tamamı kalça ekleminden yapılır. Ancak formun dizde bu şekilde bozulmasyla dönüş esnasında dizlerin de oynama eğilimi olacaktır. Bu da hem vücudun yapısını daha da bozup gücü kıracak, hem de sağlık açısından tehlikeli olacaktır. Bu durumu formun hemen devamında görüyoruz, bu da şaşırtıcı değil. 0.27’den itibaren önce sola dönüşte sol dizin sola doğru hareket ettiğini görüyoruz. Beraberinde sağ diz de ileriye doğru gidiyor, bu da dönüşlerde çok tipik bir eğilimdir. Sonrasında sağa dönüş ile birlikte sol diz sağa, içeriye doğru çöküyor. İkinci videodan gelen görüntülerde önden daha net görünüyor.

Tai Ji - Scene 2 Tai Ji - Scene 2 Tai Ji - Scene 2 Tai Ji - Scene 2

Sağa ve sola dönüş esnasında dizlerdeki oynama

Dönüşlerin nasıl olmasını gerektiğini ustam Jesse Powell'ın videosundan inceleyebilirsiniz. Aşağıda ilk video dönüş çalıştığımız temel bir egzersiz. Görüntü kalitesinden ve kıyafetin hareketinden dolayı bunu videoda tam gözlemlemek mümkün olmayabilir, ancak burada dizler sabit, bütün dönüş kalça ekleminden geliyor. Ağaç Duruşu ile ilgili olan ikinci videoda da 2.55, 5.08, 5.12 ve 7.24'te aynı şekilde dönüşü görebilirsiniz.

Temel dönüş çalışması

Ağaç Duruşu ve dönüş

Yarışma videosunda dikkat çeken başka bir konu da el tekniklerinin ve tekmelerin beden tarafından yönetilmemesi ve bedenin geri kalanından izole olarak bağımsız hareket etmesi. Bunu bir çok yerde gözlemlemek mümkün, ancak net gösterebilmek için bedenin geri kalanının durduğu bölümleri örnek olarak alabiliriz. Videoda 0.53 0.55 arasında bedenin geri kalanı tamamen dururken kolların bağımsız olarak hareket edip açıldığını görüyoruz. Bu arada kullanılan duruş şekli de çok zorlu olduğu için, bu duruşta hareket etmek de daha zordur, ancak bu hakikati değiştirmez. İçsel Kung Fu'da el hareketinin vücuttaki hareket tarafından yönetilmesi gerekir. Bu olmadığında hareket istenen güce ve etkiye sahip olmaz.

Tai Ji - Scene 3 Tai Ji - Scene 3

Ellerin bedenin geri kalanından bağımsız bir şekilde açılması

Deminki bölümden hemen sonra videoda 1.00'da bir tekme hareketi görüyoruz. Bu tekmede de el hareketlerindekine benzer bir durum var. Bu tarz bir tekmenin genel olarak kalça ekleminin içeri çöküşü ve omurganın büzülüp açılması gibi bir mekanizmayla çıkması beklenir. Ancak burada bedenin geri kalanından tamamen izole bir şekilde sadece bacak kaslarının kullanımıyla çıktığını görüyoruz. Bu atletik bir yetenek olarak çok iyi. Ancak içsel stil değil. İçsel bir tekmeyi bu şekilde uygulayabilmek de ayrı ciddi bir zorluktur.

Devam ettiğimizde videoda 1.07'de ve 1.35'de başlayan elle itme hareketleri görüyoruz. Burda da benzer bir durum söz konusu. Bu sefer vücut hareketi var, ancak duruşun ve dönüş şeklinin içsel prensiplere uymadığını görüyoruz. Öncelikle içsel Kung Fu, Ağaç Duruşu formunu esas alır ve tüm tekniklerde bunu korur. Buna göre omurganın düz olması gerekir. Bu düzlük içerisinde, omurganın yapısı gereği içeri doğru hafif bir dairesellik görülebilir, ayrıca omurga büzülme ve açılma hareketi yapabilir, ancak hiç bir zaman geriye doğru bükülmez. Omurgada günlük hayatta tipik olarak gördüğümüz "S" şeklini görmeyiz. Burada ise omurganın geriye doğru büküldüğünü görüyoruz. Bu da hem doğru duruştan gelen gücü hem de sağlık faydalarını ortadan kaldırır. Ayrıca doğru duruşta kalça ve omuz bütünleşir ve aynı hizada durur. Herhangi bir teknikte dönüş yapıldığında omuz kalçanın üzerinde kalır ve bir bütün olarak hareket ederler. Bir kapının üst tarafı ile alt tarafının bir bütün olması gibidir. Ancak burada elle itme hareketi yaparken elin olduğu tarftaki omzun kalçadan fazla döndüğünü ve bu şekilde kalça omuz bütünlüğünün bozulduğunu görüyoruz. Bu omuzdan dönmek oluyor ve içsel metot bu değil. Bütünlüğün bu şekilde bozulması kalçadan gelen gücün ele aktarılmasında da, gelen saldırıların etkili bir şekilde karşılanmasında da engel oluşturur.

Tai Ji - Scene 4 Tai Ji - Scene 4

Omzun kalçadan ayrılması, omurganın geriye doğru bükülmesi ve kalçanın dışarıya çıkması (İkinci videonun açısından)

Videoda bu ve bunun gibi başka problemler bir çok yerde görülüyor, bariz olanlardan örnek vermeye çalıştım. Sanırım bu kadarı genel bir fikir vermek için yeterlidir. Burda anlaşılması gereken bir nokta da, bahsettiğimiz eksiklerin yanlışlıkla yapılmış hatalar olmamaları. Herkes hata yapabilir, ancak hakiki içsel yolu çalışıp da bu esnada hata yapmakla zaten bu yolun prensiplerini takip etmeyen bir yöntemi çalışıyor olmak arasında büyük bir fark var. Bu videonun başlangıç seviyesinde bir performans olmadığını, Modern Wushu standartlarına göre altın madalya düzeyinde olduğunu hatırlamakta fayda var. Burada takip edilmeyen, bahsettiğim prensipler ise içsel Kung Fu'da çok temeldir ve ilk dersten itibaren çalışılır. Bir form bilmeyene görsel olarak çok etkileyici gelebilir, ancak içsel Kung Fu'yu değerlendirmek için örnek verdiğim gibi bir anlayışla yaklaşmak gerekiyor. Umarım biraz faydalı olmuştur.

 

Yiğit Doğan